Mosbet Az

„Polanim. Z Polski do Izraela” Karolina Przewrocka-Aderet
16 lipca, godzina 18:00

Polanim to określenie przy pomocy którego identyfikują się w Izraelu Żydzi z szeroko pojętego terytorium Polski. Z jednej strony wiele lat temu opuścili granice Rzeczypospolitej, z drugiej zaś mimo upływu lat czują z nią bliski związek. Z jednej strony byli „zbyt żydowscy” by pozostać w Polsce, z drugiej zaś w Izraelu są na swój sposób „zbyt polscy”. W swej tęsknocie do Polski także nie są grupą jednolitą. Łączy ich coś na kształt sentymentu i tęsknoty, dzielą zaś okoliczności związane z wyjazdem. O tym jak to jest być Żydem z Polski w Izraelu i jak to było być Żydem w Polsce w niesamowitym reportażu opowiada nam Karolina Przewrocka-Aderat. Więcej na pewno opowie podczas autorskiego spotkania przy okazji 39 Łemkowskiej Watry w Zdyni.

„Wymazana granica. Śladami II Rzeczypospolitej” Tomasz Grzywaczewski
16 lipca, godzina 20:00

Chociaż granicy II Rzeczypospolitej od dawna już nie ma to na swój sposób wciąż jest i wciąż czasami boli. Wciąż żyje we wspomnieniach i umysłach tych, których wysiedlono, a także tych, którzy wypędzić się nie dali. Wreszcie tkwi w głowach tych, którzy na poszczególne tereny przybyli w poszukiwaniu lepszego życia. „Wymazana granica” to niejednokrotnie trudny temat nie tylko w stosunkach międzyludzkich, ale wręcz w międzynarodowych. Łemkowszczyzna, Bojkowszczyzna, Huculszczyzna, Śląsk Cieszyński czy wreszcie tak zwane „Kresy Wschodnie” to tylko niektóre z terenów, jakie w swojej reporterskiej wyprawie odwiedził Tomasz Grzywaczewski i które przedstawia w swej książce wraz z całym wielokulturowym galimatiasem. Przy granicy, nawet tej byłej, na swój sposób nic dalej nie jest proste. Granica wciąż dzieli nawet jeśli już jej nie ma.

„Ojczyzna jabłek” Robert Nowakowski
17 lipca, godzina 20:00

„Ojczyzna jabłek” Roberta Nowakowskiego to książka niezwykła bez względu na to czy nam się ona podoba czy nie. W dodatku nieco kontrowersyjna. Nie dość, że napisana w oparciu o wojenną i powojenną historię narodowościowego tygla Polski południowo-wschodniej, to w dodatku w nadzwyczaj obrazowy sposób opisującą samą Akcję „Wisła”. Jest bowiem coś mistycznego w tym, że oczami wyobraźni możemy towarzyszyć bohaterom „Ojczyzny jabłek” od momentu pożegnania się z rodzinna chyżą poprzez podróż bydlęcymi wagonami aż do próby stworzenia nowego miejsca bytu. Na uwagę zasługuje również kreacja bohaterów. Są nimi Łemkowie, Bojkowie, Żydzi , Polacy i wreszcie także „ostatni Ukrainiec”. Na to wszystko jak w życiu nakładają się emocje. Te piękne i niezapomniane pierwsze miłości, ale także te trudne związane z rodzinnymi dramatami, wygnaniem, niezrozumieniem.

„Cerkwie w Polsce południowo-wschodniej” Kamil Paluszek
18 lipca, godzina 18:00

Cerkwie w Polsce południowo-wschodniej
Fotografie: Kamil Paluszek
Wstęp: Jarosław Giemza, Damian Nowak 

To książka o pięknie i misterium Cerkwi. Na 500 stronach zostały zaprezentowane fotografie niemal dwustu obiektów z tej części historycznej eparchii przemyskiej, która po II wojnie światowej znalazła się w granicach Polski oraz kilka świątyń położonych na południowym krańcu diecezji chełmskiej. Wertując karty albumu odbywamy  niezapomnianą  wędrówkę szlakiem architektury cerkiewnej,  poczynając od Szlachtowej i Jaworek, przez  Łemkowszczyznę, Bieszczady, Pogórza oraz Roztocze, po najdalej na północ wysunięte  Dołhobyczów i Horodło.  

,,Na tle wielu innych dobrych czy bardzo dobrych kompozycyjnie i technicznie zdjęć sztukisakralnej, podarowane nam przez Kamila Paluszka obrazy wabią odmiennością, u źródeł której leży zarówno umiejętność obserwacji, jak i intuicja. Misterium dzieje się właśnie w tym momencie, w którym autor zamyka je w kadrze, czyniąc nas jego uczestnikami i uwrażliwiając nas na tajemnicę Świątyni”. [fragment wstępu Jarosława Giemzy i Damiana Nowaka]

„U nas każdy jest Prorokiem” Bartosz Panek
18 lipca, godzina 20:00

Tatarzy z Polski, obok Łemków, to dla wielu tylko raczej barwny element dawnej wielokulturowości. Coś w rodzaju lokalnej egzotyki, o której jedni słyszeli a inni nie. Bartosz Panek w książce „U nas każdy jest prorokiem” podjął próbę przedstawienia szerszej publiczności tego, co z kultury tatarskiej w Polsce zostało. Jest ona bowiem nieodzownym elementem polskiej wielokulturowości i powinna zostać przez nas zapamiętana.